έργο ΕΠΙΝΟΗΣΗ
Τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, σημειώνονται πολλές προσπάθειες ώστε να βελτιωθεί η ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην εκπαίδευση, αξιοποιώντας νέες δομές υποστήριξης, μεθόδους διδασκαλίας και νέα μέσα, που προσφέρει η σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία. Ειδικότερα η εκπαίδευση των μαθητών με ήπια νοητική καθυστέρηση, οι οποίοι φοιτούν είτε σε ειδικά σχολεία, είτε σε σχολεία της γενικής εκπαίδευσης με την υποστήριξη ή μη τμημάτων ένταξης, αποτελεί ένα ζήτημα επίκαιρο και σημαντικό, όταν μάλιστα συνδυάζεται με τις νέες τεχνολογίες.
Το έργο «ΕΠΙΝΟΗΣΗ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ) υλοποιήθηκε κατά την περίοδο Νοεμβρίου 2007–Νοεμβρίου 2008 από το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα ΜΜΕ του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρόκειται για ένα πανελλαδικής κλίμακας πρόγραμμα εξειδίκευσης εκπαιδευτικών και ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού, αλλά ταυτόχρονα και για ένα έργο έρευνας και ανάπτυξης ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για την υποστήριξη μαθητών με ήπια νοητική καθυστέρηση.
Το έργο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να αποτελέσει μια πλήρη καινοτόμο εκπαιδευτική πρόταση, η οποία περιέλαβε την ευαισθητοποίηση, επιμόρφωση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών καθώς και το σχεδιασμό και υλοποίηση μαθησιακών ψηφιακών παιχνιδιών για μαθητές με ήπια νοητική καθυστέρηση. Διαμορφώθηκαν σχέδια μαθημάτων σε συνεργασία με τους ίδιους τους εξειδικευόμενους εκπαιδευτικούς ώστε να δημιουργηθεί ένας οδηγός για την εφαρμογή του υλικού αυτού στη βαθμίδα, ο οποίος και θα εμπλουτίζεται διαρκώς μέσα από την εμπειρία. Ιδιαίτερη βαρύτητα δώθηκε στην προετοιμασία και υποστήριξη του έργου των εκπαιδευτικών μέσα στην τάξη, μέσω της δημιουργίας εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευέλικτα από τους διδάσκοντες και με τρόπο παρακινητικό και εξατομικευμένο για τους μαθητές.
δράσεις θεωρητικής εξειδίκευσης και πρακτικής άσκησης
Το έργο εξειδίκευσης εκπαιδευτικών και ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού ΕΠΙΝΟΗΣΗ απευθύνθηκε σε 200 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό σε όλη την Ελλάδα (15 πόλεις). Τα σεμινάρια θεωρητικής εξειδίκευσης πραγματοποιήθηκαν στο δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου 2008, ενώ οι δράσεις πρακτικής άσκησης και οι παρεμβάσεις εφαρμογής στις βαθμίδες στο δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2008. Το πρόγραμμα στελεχώθηκε από πανεπιστημιακούς διδάσκοντες, ερευνητές και έμπειρους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής. Είχε διάρκεια 400 διδακτικών ωρών στις οποίες συμπεριελήφθησαν σεμινάρια θεωρητικής εξειδίκευσης (100 διδακτικές ώρες) σεμινάρια πρακτικής άσκησης, εργασίες ανάπτυξης ψηφιακών μαθησιακών παιχνιδιών από τους ίδιους τους επιμορφούμενους καθώς και παρεμβάσεις εφαρμογής του ψηφιακού υλικού στις εκπαιδευτικές βαθμίδες (300 διδακτικές ώρες).
ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού βασισμένου σε ψηφιακά παιχνίδια
Για την ανάπτυξη ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για μαθητές με ήπια νοητική καθυστέρηση, το έργο ΕΠΙΝΟΗΣΗ υιοθέτησε μια από τις πλέον σύγχρονες κατευθύνσεις που εμφανίζονται στην εκπαιδευτική τεχνολογία, τη μάθηση που βασίζεται σε ψηφιακά παιχνίδια (digital game-based learning). Οι επιστήμες της αγωγής έχουν ήδη αναγνωρίσει ότι το παιχνίδι αποτελεί ένα κατ΄εξοχήν πλαίσιο μάθησης και κοινωνικοποίησης, ισότιμο ως προς τις διαφορές, παρακινητικό μέσω της πρόκλησης και μη τιμωρητικό στα λάθη. Εμφανίζει επομένως το παιχνίδι αρετές που αποτελούν ταυτόχρονα και βασικά ζητούμενα της ενταξιακής προσέγγισης ατόμων με ειδικές ανάγκες. Τα σύγχρονα ψηφιακά παιχνίδια επιπλέον χαρακτηρίζονται από στοιχεία όπως η εύκολη προσομοίωση καταστάσεων του πραγματικού κόσμου και της καθημερινής ζωής, αλλά και η ξεχωριστή δυνατότητά τους να κερδίζουν και να διατηρούν το ενδιαφέρον μέσα από μηχανισμούς πλούσιας αλληλεπίδρασης και ισορροπημένης πρόκλησης. Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις έχει αρχίσει πλέον να δοκιμάζεται διεθνώς η χρήση των ψηφιακών παιχνιδιών για μαθησιακούς σκοπούς, σε ποικίλες περιπτώσεις και πολλαπλά επίπεδα τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης τόσο στη γενική, όσο και στην ειδική αγωγή.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και από εθνικούς πόρους.